İzmir Devlet Senfoni Orkestrası, 1975 yılında, dönemin Güzel Sanatlar Genel Müdürü Mehmet Özel’in önerisi ve Kültür Bakanı Nermin Neftçi’nin onayı ile Devlet Sanatçısı Prof. Hikmet Şimşek önderliğinde, Ankara Devlet Operası keman sanatçılarından Tuncer Olcay’ın kurucu müdür olarak atanmasıyla, bir oda müziği topluluğu niteliğinde kurulmuş, çok kısa süre içerisinde olağanüstü büyüme ve gelişme göstererek senfonik bir orkestra hacmine kavuşmuştur.
Bugün bünyesinde bulunan 90 kişilik sanatçı kadrosu ile ülkemizin önemli sanat kurumlarından biri olan İZDSO, çok sesli müzik alanında büyük başarılar göstererek dünyadaki köklü sanat kurumları arasında yerini almıştır.
İzmir Devlet Senfoni Orkestrası, 1975 yılından bu yana öncelikle İzmir ve Ege Bölgesi’nde ve giderek Türkiye çapında çok sesli müzik kültürünün tanıtılması, özendirilmesi, sevdirilmesi ve geliştirilerek ülke genelinde yaygınlaştırılması için önemli atılımlar gerçekleştirmiş ve pek çok ilklere imza atmıştır. Anadolu’ya çoksesli müziği götürmek amacıyla köy, kasaba ve ilçelerde konserler düzenleyen orkestra, bu görevinin yanı sıra ulusal ve uluslararası festivallerde de üst düzey sanatsal seviyesiyle Türkiye Cumhuriyeti’ni başarıyla temsil etmektedir.
İzmir Devlet Senfoni Orkestrası, kurulduğu günden bu yana sanat ve çok sesli müzik alanında gerçekleşen devrim ve yenilikleri yaşatan ve temsil eden önemli sanat kurumlarının başında gelmektedir. Çocuklarımıza ve gençlerimize çok sesli müziği, senfonik orkestrayı, orkestra enstrümanlarını tanıtmak, çok sesli müziğin toplum ve birey üzerindeki olumlu etkilerini anlatmak için özel programlar hazırlayıp halka ulaştırmaktadır. Orkestramızın bu amaçla çocuklara ve gençlere yönelik hazırladığı çeşitli eğitim konserleri aracılığıyla kuruluşundan bu yana ulaştığı çocuk sayısı yüz binlerle ifade edilebilir. Geleceğin sanatçılarını, sanatseverlerini, dinleyicilerini ve sanat kamuoyunu oluşturma yolundaki bu çabaları sonuçlarını vermiş, vermeye de devam etmektedir.
Orkestramız milli bayramlarımıza ve özel günlere yönelik konserleri ile o günün anlam ve önemini belirten büyük halk konserlerine imza atmış, yıllar içerisinde milyonlarca sanatsevere ulaştığı gibi, düzenlediği meydan konserleriyle de daha önce çoksesli müzikle tanışmamış olan çok sayıda vatandaşımıza ulaşmış ve ulaşmaya devam etmektedir.
İzmir Devlet Senfoni Orkestrası katıldığı ulusal ve uluslararası turnelerde, çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil ve ifade etmede önemli başarılar ve kazanımlar elde etmiştir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Almanya, Belçika, İsviçre, İtalya, İspanya, Yunanistan, Gürcistan, Güney Kore, Malezya, Japonya’da onlarca konser gerçekleştirmiş ve uluslararası festivallerde önemli görevler almıştır. Yurt içinde de aralarında İstanbul, Ankara, Muğla, Aydın, Denizli, Balıkesir, Bursa, Antalya, Trabzon, Samsun, Ordu, Erzincan, Gaziantep, Kütahya, Erzurum, Kars, Diyarbakır, Şanlıurfa’nın da olduğu pek çok ilimizde konserler vermiştir. 1977 yılında Devlet Sanatçısı, Şef Prof. Hikmet ŞİMŞEK yönetiminde, yeni kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne ilk yurt dışı turnesini gerçekleştirmiştir.
1983 yılında Şef Prof. Hikmet ŞİMŞEK yönetiminde, İtalya’nın Napoli, Almanya’nın Münih şehirlerinde başarılı konserler gerçekleştirmiştir.
1996 yılında Şef Prof. Rengim GÖKMEN ve Şef Yoshinao OSAWA yönetimindeki Kore turnesini, TRT Televizyonu kaydetmiştir.
2000 yılında “Onursal Şef” Yoshinao OSAWA yönetimindeki, 32 gün süren ve 22 konserlik Japonya-Malezya Turnesi kapsamında, Tokyo’da gerçekleştirdiği CD kaydı ile “Japon En İyi Plak Ödülü’ne” layık görülmüş ve jüri tarafından “Takdirname” ile onurlandırılmıştır.
2001 yılında şef Prof. Rengim GÖKMEN yönetiminde İzmir-Bremen kardeş şehir ilişkisi çerçevesinde düzenlenen Almanya turnesinde bir ilki gerçekleştirerek sadece çağdaş türk bestecilerinin eserlerinden oluşan bir konser vermiş ve CD kaydını yapmıştır.
2002 yılında şef Prof. Rengim GÖKMEN ve şef Bruno APREA yönetiminde İtalya’da iki ayrı uluslararası festivalde (Festival Euro Mediterraneo, Roma / Festival Musicale Ravello, Napoli) konserler vermiş ve büyük beğeni toplamıştır.
2006 yılında Şef Prof. Rengim GÖKMEN yönetiminde solist Devlet Sanatçısı Gülsin ONAY ile İzmir-Bremen kardeş şehir ilişkisi çerçevesinde gerçekleştirilen Almanya turnesinde Ulvi Cemal ERKİN, Ferit TÜZÜN ve A. Adnan SAYGUN’un eserlerini seslendirerek aynı zamanda bu konserin CD kaydını yapmıştır.
2008 yılında şef Betin GÜNEŞ ile İspanya’ya gerçekleştirdiği 14 gün süren turnede, 9 şehirde 9 konser vererek İspanya basınında büyük takdir toplamıştır.
2009 yılında şef Hansjörg SCHELLENBERGER ve şef Betin GÜNEŞ ile Almanya’nın Rosenheim, Duisburg ve Köln şehirlerinde İzmir Rotari ve Rosenheim Rotary kulüplerinin organizasyonuyla, “Dil Birleştirir” başlığı altında Zülfü LİVANELİ’nin senfonik süiti ile gerçekleştirdiği konserler sonucunda, Almanya’daki Türk çocuklarının ve gençlerinin Almanca öğrenerek bu ülkeye uyum sağlamalarında katkı sahibi olmuştur.
2012 yılında Şef Naci ÖZGÜÇ ile Yunanistan’da, Mykonos Anastasia Classis Festivali’nde, Atina Parnassos Sezon Açılışı’nda ve Selanik Dimitris Festivali’nde konserler vermiş, Atina’daki konseri elli ülkenin büyükelçileri de izlemiştir.
2014 yılında şef Vincent de KORT yönetiminde, İsviçre’nin Baden ve Muri şehirlerinde iki başarılı konser gerçekleştirmiştir.
2016 yılında şef Vakhtang Machavariani yönetiminde, Türkiye-Gürcistan ilişkilerinin 25. yıldönümü onuruna, Tiflis’te iki ayrı salonda iki konser gerçekleştirmiştir.
2019 Haziran ayında Yunanistan’ın en önde gelen kültür festivali ve Avrupa’nın 1955’ten beri en eski sahne sanatları festivallerinden biri olan Atina ve Epidaurus Festivali kapsamında, Akropolis’in en büyük tiyatrosu Odeon Herodes Atticus’ta George Dalaras ile konser gerçekleştirmiştir.
İzmir Devlet Senfoni Orkestrası’nın ilk şefliğini Devlet Sanatçısı Prof. Hikmet ŞİMŞEK yapmıştır. Daha sonra sırasıyla Michael ROCHAT, Josif CONTA, Prof. Rengim GÖKMEN, İbrahim YAZICI ve Emin Güven YAŞLIÇAM, İbrahim YAZICI, Hakan ŞENSOY birinci şeflik görevini yürütmüştür. Şef Ender Sakpınar 1987-2014 yılları arasında Şef Yardımcılığı görevini üstlenmiştir. Şef Nesrin Bayramoğulları 2017 yılından itibaren şef yardımcılığı görevini sürdürmektedir.
İzmir Devlet Senfoni Orkestrası’nı Hikmet Şimşek, Cemal Reşit Rey, Demirhan Altuğ, Gürer Aykal, Naci Özgüç, Erol Erdinç, Cem Mansur, Betim Güneş, Oğuzhan Balcı, Can Okan, Orhun Orhon, Tolga Taviş, Cemi’i Can Deliorman, Tolga Atalay Ün gibi birbirinden değerli Türk orkestra şeflerinin yanı sıra; Karsten Andersen, Veronica Dudorova, Inonescu Galati, Cansug Kahidze, Tadeusz Strugala, Yoshinao Osawa, Mark Elmer, Vladimir Altschuller, Konstantin Krimetz , Alexander Vedernikov, Howard Griffiths, Antonio Pirolli, Vakhtang Machavariani, Emil Tabakov, Gilbert Varga, Marek Pijarowski, Alun Francis, Gints Glinka, Wojciech Rodek, Alexander Rahbari, Alessandro Cedrone, Ari Rasilainen, Christoph- Mathias Mueller, Kevin Griffiths, Christoph-Mathias Mueller, Nayden Todorov, Michal Nesterowicz, Nil Venditti, Matthew Coorey, Holly Choe, Jacek Kaspszyk, Ruth Reinhardt, gibi dünya çapında tanınmış şefler yönetmiştir.
Orkestramız; Lazar Berman, Montserrat Cabelle, Jose Carreras, Alerio Diaz, Narcisio Yepes, Vaclav Hudacek, Viktor Pikaizen, Alexander Rudin, Alexander Markov, Igor Oistrakh, Georgy Sokolov, Gheorge Zamfir, Alexander Knyazev, Elena Bashkirova, Maria Kliegel, Jean Pierre Rampal, Stefan Dohr, Aziza Mustafa Zadeh, Maxim Fedatov, Jiri Barta, İdil Biret, Suna Kan, Ayla Erduran, Tunç Ünver, Hüseyin Sermet, Gülsin Onay, Verda Erman, Ayşegül Sarıca, Gülay Uğurata, Güher Süher Pekiner, Fazıl Say, Daniel Stabrawa, Albrecht Mayer, Gilles Apap, Hansjörg Schellenberger, Aiman Mussakhajayeva, Radovan Vlatkovic, Wenzel Fuchs, Xavier Phillip, Gary Carr, Sabine Meyer, Svetlin Roussev, Sarah Chang, Matthew Trustler, Özgür Aydın, Dan Zhu, Marin Gheras, David Orlowsky, Jamal Aliyev, David Walter, Soyoung Yoon, Bruno De Sa, Kerson Leong, Naoko Shimizu, Szymon Nehring, Alessandro Carbonare, Aniello Desiderio, Dmitry Shishkin, Yeol Eum Son, Maximilian Hornung, China Moses, Louis Schwizgebel, Mario Stefano Pietrodarchi, Matthias Höfs, Kian Soltani, Augustin Hadelich gibi dünyaca ünlü solistlere başarıyla eşlik etmiştir.
Orkestramız, çok sesli müziğin en seçkin örneklerini yorumlar ve en büyük sanatçılarını konuk ederken aynı zamanda genç Türk sanatçılara da büyük değer ve önem vermekte, onları desteklemektedir. Ayrıca çok sesli müzik repertuarına katkı yapma amacı ile yeni eserler sipariş vermekte, ilk seslendirmelerini yapmakta ve köklü beste yarışmalarının finallerinde gönüllü olarak görev almaktadır.
Yıllık sezon konserlerinin yanı sıra, farklı yaş gruplarındaki çocuklara ve gençlere yönelik özel açıklamalı konserler gerçekleştirmektedir. Salon eğitim konserlerinin dışında orkestra sanatçılarından Gündüz Öğüt’ün kurduğu Anadolu Yaylı Çalgılar Topluluğu Ağrı, Muş, Ardahan, Diyarbakır, Şanlıurfa, Hatay, Gaziantep, Adana, Çorum, Amasya, Trabzon, Rize, Bartın, Karabük, Zonguldak, Kocaeli, Balıkesir, Aydın, Manisa, Muğla, Denizli, Afyon illerine bağlı ilçe ve köy okullarında bulunan binin üzerinde okulda eğitim konserleri gerçekleştirmiştir. Sanatçılarımızdan oluşan oda müziği gruplarıyla, sosyal sorumluluk projeleri çerçevesinde ülkemizin farklı illerinde pek çok konserler gerçekleştirmiştir.
“Hayatta müzik lazım değildir. Çünkü hayat müziktir. Müzik ile ilgisi olmayan varlıklar insan değildirler. Eğer söz konusu olan hayat, insan hayatı ise müzik mutlaka vardır. Müziksiz hayat zaten mevcut olamaz. Müzik hayatın neşesi, ruhu, sevinci ve her şeyidir.”
Mustafa Kemal ATATÜRK